23 Nisan 2013 Salı

ÇİZGİ İZLEYEN ROBOT PROJESİ


Merhaba arkadaşlar bu hafta sizlere robotların başlangıç ta en basit projesi olan çizgi izleyen hakkında  üç bölümden oluşan projenin birinci bölümünü yayınlıyorum.




Çizgi izleyen robot yapımı en kolay robottur. Robotlar hakkında temel bilgileri edinebilmek için çizgi izleyen robot uygulamasını yapmak yeterli olacaktır.Bu robot beyaz zemin üzerine çizilmiş siyah bir yolu takip edebilmektedir.


KULLANILAN MALZEMELER

   Çizgi izleyen robot en az malzeme kullanılan robot uygulamasıdır. Kullanılan malzemelerin birçoğu yerel hırdavatçılarda ve elektronikçiler de bulunan tiptedir. Bu uygulamalarda mümkün olduğunca az malzeme kullanarak robot yapımın kolaylaştırmak amaçlanmıştır. Çizgi izleyen robot yapımında kullanılacak malzemeler aşağıdaki gibidir;

   • 165 mm x 135 mm ebatlarında 3 mm’lik plastik levha.
   • 2 adet 50 mm x 40 mm ebatlarında,1 mm kalınlığında alüminyum sac.
   • 1 adet 186 mm x 15 mm ebatlarında,1 mm kalınlığında alüminyum sac.
   • 50 mm çapında 10 mm kalınlığında 2 adet alüminyum teker.
   • 40 mm yüksekliğinde döner arka teker.
   • 2 adet 4’lü yatay kalem pil yuvası, 8 adet şarjlı pil.
   • 1 adet 4’lü kalem pil yuvası, 4 adet kalem pil.
   • DC motor kontrol ve sürücü devresi.
   • 2 tane 12V  DC motor
   • Siyah yolu algılama devresi.
   • 4 adet 3 mm x 8 mm somunlu vida.
   • 4 adet 3 mm x 6 mm somunlu vida.
   • 3 adet 3 mm x 40 mm somunlu vida ve 6 tane somun.
   • 4 adet 3 mm x 6 mm sac vidası.
   • 4 adet 2’li kablo sıkmalı soket, 1 adet 5’li kablo sıkmalı soket.
   • 50 cm 2’li kablo,10 cm 5’li kablo.
   • 2 adet 10 nf kondansatör.



DC Motor  Kontrol ve Sürücü Devresi  


Çizgi Algılama Devresi


Haftaya ikici bölümde görüşmek üzere sağlıcakla kalın!








16 Nisan 2013 Salı

IŞIK İZLEYEN ROBOT DEVAMI


Merhaba arkadaşlar bu hafta geçen hafta yarım kalan robota kaldığımız yerden devam edelim.

Motor uçlarına bağlanan kabloların kopmaması için kablolar biraz kıvrılır ve silikonla gövdeye yapıştırılır.


Tekerleklerin sorunsuz şekilde döndüğünden emin olmak amacıyla, motor uçlarına bağlı kablolar 3V’luk pile bağlanır. Bu test işlemi her iki motor için yapılır.


2 tekerleğe sahip robotun rahat hareket edebilmesi için aracın önüne bir tekerlek daha eklemek gerekir. Bu tekerlek basitçe bir boncuk ile yapılabilir. şekil 22’de görülen boncuklardan herhangi biri kullanılabilir.


Boncuğu robotun gövdesine tutturmak için bir adet ataç kullanılır. Bir pense yardımıyla ataç düz hale getirilir. Boncuk tele geçirildikten sonra telin iki ucu yukarı doğru kıvrılır. Boncuğun görünümü şekil 23’teki gibi olur.


Şekil 24’te atacın bakır plakete nasıl bağlandığı görülmekte. İstenirse atacın uçlarına biraz silikon damlatılarak sağlamlık artırılabilir.


Şekil 25’te ışık izleyen robot projesine ait elektronik devre görülmekte. Her iki motor için bu devreden birer tane yapılmalı. Devre şemasında 1 adet BC547 NPN transistör, 1 adet BD140 PNP güç transistörü, 3 adet direnç, 1 adet LDR ve 10k’lık trimpot bulunmakta. LDR üzerine düşen ışık miktarı arttıkça transistörlerin baz akımları ve dolayısıyla iletim seviyeleri artar. Böylece motor uçlarına uygulanan gerilim yükselir ve motor hızlı dönmeye başlar. Işık miktarı azaldığında ise transistörlerin baz akımı azalır ve motor yavaşlar.



Şekil 26’da projenin tamamlanmış hali görülüyor. LDR’leri aracın sağında ve solunda olacak şekilde 45 derece açıyla yerleştirmek gerekiyor. Montaj sırasında dikkat edilmesi gereken nokta, soldaki LDR devresinin sağdaki motora bağlanması gerektiği. Aynı şekilde sağdaki LDR devresi soldaki motora kumanda etmeli. Normal aydınlıkta motorlar çalışmayacak şekilde trimpotların ayarı tornavida ile yapılır. Test amacıyla LDR üzerine el feneri ışığı tutulduğu zaman çaprazdaki motorun dönmesi gerekir. Böylece sağdaki LDR üzerine düşen ışık şiddeti fazlayken soldaki motor hızlanır ve robot ışık kaynağına yönelmiş olur.


Robotun ön kısmı, şekil 27’de yakından görülüyor.


Ve sonuç olarak oluşan robot videoda görülmektedir.









10 Nisan 2013 Çarşamba

IŞIK İZLEYEN ROBOT YAPIMI


  Arkadaşlar bu hafta ışık izleyen robot tasarımı hakkında çalışacağız.
Projenin amacı, basit elektronik ve mekanik düzenekler kullanarak ışığa yönelen bir aracın nasıl tasarlanabileceğini göstermek. Robotun yapımında kullanılan malzemelerin tamamı piyasadan kolaylıkla bulunabiliyor. Projenin maliyeti oldukça düşük. Yazının devamında anlatılan aşamaları adım adım izleyerek siz de bu ilginç projeyi gerçekleştirebilirsiniz.

Robotun çalışma mantığı, araç üzerine yerleştirilen iki adet sensör (LDR) kullanılır. Aracın sağa veya sola dönüşü için birbirinden bağımsız iki adet doğru akım motoru gerekli. İki motorun hızı arasındaki farka bağlı olarak aracın hareket yönü değişiyor. Hız ayarlama işlemi 4 transistörlü bir elektronik devre yardımıyla gerçekleştiriliyor. Robotun sorunsuz şekilde hareket etmesi için motorun miliyle tekerlekler arasında devir düşürücü bir dişli kutusu olması gerekiyor.

Dişli çarklar sayesinde tork değerinin yüksek olması ve motorun kalkışı sırasında sorun yaşamaması sağlanıyor. Robotun hareketi için 2 adet motor ve 2 adet dişli kutusuna ihtiyaç var. Bu mekanizmalar, pille çalışan çoğu oyuncağın içinde hazır olarak zaten bulunuyor. Bu projede, şekil 1’de görülen oyuncak araçtan 2 adet kullanılır.                       


Motoru ve dişli kutusunu yerinden çıkarabilmek için oyuncağın altındaki vidalar sökülerek projenin yapımına başlanır. Şekil 3’te oyuncağın iç yapısı görülmektedir.


Motora bağlı iletken kablolar ve gereksiz bütün vidalar sökülür. Oyuncağın görünümü şekil 4’ te ki gibi olur.



Bu aşamada tekerlekler çekilerek çıkarılır.

Dişli kutusunu açabilmek için üzerindeki vidalar sökülür. Şekil 6’da ki görünümde olur. Bu motor 4 adet tekerleğin aynı anda dönmesini sağladığı için ve biz tek teker döndüreceğimiz için dişli kutusundaki gereksiz çarkların sökülmesi gerekir.

Şekil 7’de görüldüğü gibi 3 adet dişli çark ile 1 adet tekerlek mili yerinden çıkarılır.

Dişli kutusunun kapağı tekrar kapatılır ve vidalanır. Ardından tekerleklerden biri yerine takılır. Şekil 8’de görüldüğü gibi milin kısa olan tarafına tekerlek takılır.

Milin uzun olan kısmı biraz pay bırakılarak kesilir.

Bu işlemler ikinci oyuncak için de tekrarlanır. Böylece sağ ve sol olmak üzere iki adet mekanizma elde edilir.

Aracın gövdesi için bakır plaket kullanılır. Elektronik devre bu kart üzerine montaj yapılacaktır. Dişli kutularını plakete tutturabilmek için 4 delik açılır.


Montaj için 4’er adet cıvata, somun ve plastik halka kullanılır.

Aşağıdaki şekillerde bağların nasıl yapılacağı gösterilmektedir.



Tornavida ile sıkıştırılır ve ilk motorun gövdeye montajı tamamlanır.

Aynı işlemler diğer motor içinde yapılır. Böylece 2 tekerlekli robotun gövdesi tamamlanmış olur.

Bağlantı yerlerinin üzerine bir miktar silikon sıkılır.


Motorların uçlarına 10-15 cm uzunluğunda tek telli birer kablo lehimlenir. Dışı yalıtkan telefon kablosu adıyla piyasada satılmakta.

Arkadaşlar haftaya kaldığımız yerden devam ederiz.
Allah'a emanet olun...


2 Nisan 2013 Salı

MİKRODENETLEYİCİ NEDİR?

  Arkadaşlar bu hafta Mikrodenetleyiciler hakkında bilgi vermeye çalışacağım. Robot yapımında mikrodenetleyici ne işe yarar görevi nedir. Nasıl kullanılır hakkında olacaktır. 

  Mikrodenetleyici programlanabilme, bir programı içerisinde depolayıp daha sonra çalıştırabilme özelliklerine sahip tek bir chip 'ten oluşan bilgisayardır. Bu özelliği mikrodenetleyicileri mikroişlemcilerden ayıran özelliğidir.

Mikrodenetleyicilerde bir CPU ( Central Process Unit ) , RAM ( Random Access Memory )  ROM ( Read Only Memory ) , input - output ( giriş - çıkış  I/O ) uçları , seri ve parelel portlar , sayıcılar ( counter ) ve bazı mikrodenetleyicilerde de Analog 'dan Digital 'e ( A/D ) ya da Digital 'den Analog 'a ( D/A ) çeviriciler (konvertör ) bulunur. Mikroişlemciler kullanılarak oluşturulan sistemlerde ise ( örneğin kullandığımız bilgisayarlar ) bu özelliklerin her biri için ayrı mikroişlemci kullanılır.

    Mikrodenetleyiciler Neden Kullanılırlar?
Mikrodenetleyiciler ucuz olmaları, tek mikrodenetleyici ile elektronik çözümler üretebilme imkanı ve mikrodenetleyici içinde program depolayabilme ve istenildiğinde çalıştırabilme olanağı gibi nedenlerle tercih edilirler.

       Mikrodenetleyiciler Nasıl Kullanılırlar?
Mikrodenetleyiciler, program dilleri ile oluşturulan kodların uygun derleyiciler kullanarak mikrodenetleyiciye aktarılması ile programlanır. Program içerisinde belirli koşullara ya da  input - output ( I / O ) uçlarından alınan sinyallere göre kararlar verdirilebilir.
 Elde edilen sinyallere ve verilere göre matematiksel ve mantıksal işlemler yapılarak sonuçlar tekrar I / O uçlarından digital sinyaller halinde ( 5 V = lojik 1 , 0 V = lojik 0 ) verilir.

piyasadaki bazı mikrodenetleyiciler
FİRMA
ÜRÜN
Microchip
PIC mikrodenetleyiciler
( PIC16F84 ,PIC16F877 , PIC16F628)
Intel
8031AH , 8051AH , 8751AHP , 8052AH , 80C51FA
Motorola
HC05 , HC11 , 6800 , 6801 , 6804 , 6805
Atmel
ATtiny10 , AT90S1200 , AT90LS8535 , ATmega161
Zilog
Z8
SGS-Thomson
ST6
Scenix
SX18 , SX28
Basic Stamp
BS1-IC , BS2-IC




Arkadaşlar bu video Akınsoft'un yapmış olduğu insansı robot tanıtımı izleyelim.